विजय

হিন্দি

ব্যুৎপত্তি

Learned ঋণকৃত থেকে সংস্কৃত विजय (ৱিজয়).

উচ্চারণ

• আধ্বব^{(চাবি)}: /ৱিজয়/

বিশেষ্য

1. victory, success

   Synonym: जीत (জীত)

   বিপরীতার্থক শব্দs: पराजय (পরাজয়), हार (হার)

2. conquest, triumph

সম্পর্কিত পদ

• जय (জয়)
• विजयी (ৱিজয়ী)
• विजेता (ৱিজেতা)

নামবাচক বিশেষ্য

1. a পুরুষ মূলনাম, Vijay, from সংস্কৃত

মারাঠি

ব্যুৎপত্তি

From সংস্কৃত विजय (ৱিজয়).

বিশেষ্য

विजय (vijay) m

1. victory, triumph

   Synonyms: जय (jay), जीत (jīt)

   বিপরীতার্থক শব্দs: पराजय (parājay), हार (hār)

Declension

Declension of विजय (masc cons-stem)
direct একবচন	विजय vijay
direct বহুবচন	विजय vijay
	একবচন মারাঠি		বহুবচন মারাঠি
nominative মারাঠি	विजय vijay		विजय vijay
oblique মারাঠি	विजया vijayā		विजयां- vijayān-
acc. / dative মারাঠি / মারাঠি	विजयाला vijayālā		विजयांना vijayānnā
ergative	विजयाने, विजयानं vijayāne, vijayāna		विजयांनी vijayānnī
instrumental	विजयाशी vijayāśī		विजयांशी vijayānśī
locative মারাঠি	विजयात vijayāt		विजयांत vijayāt
vocative মারাঠি	विजया vijayā		विजयांनो vijayānno
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition.

Genitive declension of विजय (masc cons-stem)
	masculine object মারাঠি		feminine object মারাঠি		neuter object মারাঠি		oblique মারাঠি
	একবচন মারাঠি	বহুবচন মারাঠি	একবচন মারাঠি	বহুবচন মারাঠি	একবচন* মারাঠি	বহুবচন মারাঠি
একবচন subject মারাঠি	विजयाचा vijayāċā	विजयाचे vijayāċe	विजयाची vijayācī	विजयाच्या vijayācā	विजयाचे, विजयाचं vijayāċe, vijayāċa	विजयाची vijayācī	विजयाच्या vijayācā
বহুবচন subject মারাঠি	विजयांचा vijayānċā	विजयांचे vijayānċe	विजयांची vijayāñcī	विजयांच्या vijayāncā	विजयांचे, विजयांचं vijayānċe, vijayānċa	विजयांची vijayāñcī	विजयांच्या vijayāñcā
* Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition.

নামবাচক বিশেষ্য

विजय (vijay) m

1. a পুরুষ মূলনাম

পালি

বিশেষ্য

1. Devanagari script form of vijaya

সংস্কৃত

বিশেষ্য

विजय (ৱিজয়) m

1. contest for victory, conquest, triumph, superiority, etc. (fig. applied to the ‘sword’ and to ‘punishment’
2. the prize of victory, booty
3. name of a particular hour of the day (esp. the 17th, and the hour of कृष्ण (কৃষ্ণ)'s birth, according to some the 11th मुहूर्त (মুহূর্ত))
4. the third month
5. the 27th (or first) year of Jupiter's cycle
6. a kind of military array
7. province, district
8. (music) a kind of flute
9. a kind of measure
10. a kind of composition
11. a divine chariot, chariot of the gods
12. name of यम (য়ম)
13. name of a son of जयन्त (জয়ন্ত) (son of इन्द्र (ইন্দ্র))
14. name of a son of वसु-देव (ৱসু-দেৱ)
15. name of a son of कृष्ण (কৃষ্ণ)
16. name of an attendant of विष्णु (ৱিষ্ণু)
17. name of an attendant of पद्मपाणि (পদ্মপাণি)
18. name of a son of स्व-रोचिस् (স্ৱ-রোচিস্)
19. name of a मुनि (মুনি)
20. name of a prince
21. name of a son of धृतराष्ट्र (ধৃতরাষ্ট্র)
22. name of a warrior on the side of the पाण्डव (পাণ্ডৱ)s
23. name of one of the eight councilors of दशरथ (দশরথ)
24. name of अर्जुन (অর্জুন) in Mahabharata
25. name of a son of जय (জয়)
26. name of a son of चञ्चु (চঞ্চু) or चुञ्चु (চুঞ্চু)
27. name of a son of संजय (সংজয়)
28. name of a son of सु-देव (সু-দেৱ)
29. name of a son of पुरूरवस् (পুরূরৱস্)
30. name of a son (or grandson) of बृहन्-मनस् (বৃহন্-মনস্)
31. name of a son of यज्ञ-श्री (য়জ্ঞ-শ্রী)
32. name of the founder of Buddhist civilisation in Ceylon
33. (with जैन (জৈন)s) Name of one of the 9 white बल (বল)s and of one of the 5 अनुत्तर (অনুত্তর)s
34. name of the 20th अर्हत् (অর্হত্) of the future and of the father of the 21st अर्हत् (অর্হত্) of the present अवसर्पिणी (অৱসর্পিণী)
35. name of the attendant of the 8th अर्हत् (অর্হত্) of the same
36. name of a son of कल्कि (কল্কি)
37. name of a son of कल्प (কল্প)
38. name of a hare Kathās
39. name of the lance of रुद्र (রুদ্র) (personified)

বিশেষ্য

विजय (ৱিজয়) n

1. the poisonous root of the plant विजया (ৱিজয়া)
2. a royal tent
3. a kind of pavilion
4. name of a sacred district in कश्मीर (কশ্মীর) (compare -क्षेत्र)

Declension

Masculine a-stem declension of विजय
Nom. sg.	विजयः (ৱিজয়ঃ)
Gen. sg.	विजयस्य (ৱিজয়স্য)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	विजयः (ৱিজয়ঃ)	विजयौ (ৱিজয়ৌ)	विजयाः (ৱিজয়াঃ)
Vocative	विजय (ৱিজয়)	विजयौ (ৱিজয়ৌ)	विजयाः (ৱিজয়াঃ)
Accusative	विजयम् (ৱিজয়ম্)	विजयौ (ৱিজয়ৌ)	विजयान् (ৱিজয়ান্)
Instrumental	विजयेन (ৱিজয়েন)	विजयाभ्याम् (ৱিজয়াভ্যাম্)	विजयैः (ৱিজয়ৈঃ)
Dative	विजयाय (ৱিজয়ায়)	विजयाभ्याम् (ৱিজয়াভ্যাম্)	विजयेभ्यः (ৱিজয়েভ্যঃ)
Ablative	विजयात् (ৱিজয়াত্)	विजयाभ्याम् (ৱিজয়াভ্যাম্)	विजयेभ्यः (ৱিজয়েভ্যঃ)
Genitive	विजयस्य (ৱিজয়স্য)	विजययोः (ৱিজয়য়োঃ)	विजयानाम् (ৱিজয়ানাম্)
Locative	विजये (ৱিজয়ে)	विजययोः (ৱিজয়য়োঃ)	विजयेषु (ৱিজয়েষু)

Descendants

• পালি: vijaya
• → মালয়: wijaya

তথ্যসূত্র

• Monier William's সংস্কৃত-ইংরেজি Dictionary, 2nd Ed. 1899